Jesteśmy dziećmi gwiazd ? często słyszymy takie stwierdzenia w kontekście różnych ezoterycznie nacechowanych wypowiedzi. Oczywiście zwykle dotyczą one spraw duchowości, w które możemy sobie wierzyć albo i nie. Jednak nauka już dawno dostarczyła dowodów, że słowa te są jak najbardziej prawdziwe. Są na pewno prawdą w namacalnym, materialnym wymiarze.
Materią pierwotną we Wszechświecie był wodór (77 %) i hel (23 %). To było niewielkie pole do popisu dla twórczych sił natury. Dwa pierwiastki, z których jeden nawet nie jest reaktywny chemicznie...
Więc skąd wzięły się pozostałe podstawowe składniki Wszechświata?
Wszystkie cięższe pierwiastki, które astronomowie nazywają "metalami" to wynik procesów syntezy jądrowej zachodzącej we wnętrzach utworzonych przez grawitację gwiazd. Kosmos na skutek trwającej już kilkanaście miliardów lat pracy tych kosmicznych reaktorów jądrowych powoli wzbogaca się w budulec, z którego powstają planety, a więc także i nasze ciała. Każda większa gwiazda umierając w ostatnim wybuchowym tchnieniu rozsiewa wokół siebie rezultaty swojej działalności.
Fot: Mgławica Krab - świadectwo śmierci gwiazdy (zjawisko obserwowane w 1054 roku).
Wybuchy są dwojakiego rodzaju:
a) supernowe typu I to zwykle eksplozje mniejszych żyjących kilka miliardów lat gwiazd, lub białych karłów w układach podwójnych, w których rozsiewane są głównie żelazo (Fe), nikiel (Ni) i kobalt (Co).
B) supernowe typu II to gwałtowne eksplozje masywnych, żyjących zaledwie kilka milionów lat gwiazd w których rozsiewane są głównie tlen (O), węgiel (C ), azot (N), krzem (Si), magnez (Mg), wapń (Ca) i tytan (Ti). Tylko w tych eksplozjach powstają śladowo takie pierwiastki jak uran (U) i tor (Th).
Jaki jest dotychczasowy efekt tego wzbogacającego "przetwórstwa" ?
Oto obecny średni skład Galaktyki:
1. Wodór (H) - 74, 4 %
2. Hel (He) - 23, 7 % - niereaktywny chemicznie
3. Tlen (O) - 0, 87 %
4. Węgiel (C ) - 0, 39 %
5. Neon (Ne) - 0, 206 % - niereaktywny chemicznie
6. Żelazo (Fe) - 0, 136 %
7. Azot (N) - 0, 087 %
8. Krzem (Si) - 0, 0761 %
9. Magnez (Mg) - 0,0705 %
10. Siarka (S) - 0,0448 %
11. Argon (Ar) - 0, 013 % - niereaktywny chemicznie
12. Nikiel (Ni) - 0, 00784 %
13. Wapń (Ca) - 0, 00664 %
14. Glin (Al) - 0, 00620 %
Na pierwszy rzut oka wydaje się, że gwiezdny "przerób" pierwotnej materii jest nieznaczny. Jednak to właśnie dzięki tej marginalnej produkcji istnieje tworzywo planet czy organizmów żywych. Z czternastu najpowszechniejszych we Wszechświecie pierwiastków aż 6 (H, O, C, N, Ca, S) stanowi 98, 6 % masy organizmu człowieka, a 8 (Fe, O, Si, Mg, S, Ni, Ca, Al) stanowi 98, 9% masy Ziemi. Woda - podstawa ziemskiego życia, to najprostszy związek dwóch najobficiej występujących we Wszechświecie reaktywnych pierwiastków - wodoru i tlenu. Niewymieniona trójka niereaktywnych gazów (He, Ne, Ar) nie ma tu na Ziemi większego znaczenia. Tylko w miarę ciężki gaz argon zachował się jako 1-procentowy składnik naszej atmosfery. Reszta uleciała gdzieś w kosmos.
Jak widać natura daleko nie szukała kreując nas i otaczająca nas ziemską codzienność. Najwyraźniej korzystała z tego, czego miała "pod ręką" najwięcej. I tak zapewne jest wszędzie...
Jesteśmy dziećmi gwiazd...
Można nawet powiedzieć więcej: Wraz z innymi żywymi istotami, planetami i Słońcem jesteśmy dalekim potomstwem jakiejś dawno umarłej gwiazdy.
Autor: mariush