W astrologii można dostrzec dwa nurty. Według pierwszego planety są ostatecznymi sprawcami i nie można ustrzec się przed ich wpływem. Drugi twierdzi, że układ planet wskazuje na możliwość zaistnienia zdarzenia i może być świadomie zmieniony przez człowieka. Jedni uważają, że gwiazdy nie działają na nas bezpośrednio, nie przesądzają o naszym charakterze i losie, lecz określają jakość czasową, zabarwienie danego momentu. Inni na dalszy plan odsuwają wolną wolę i niezależność człowieka.
Podobnie Wedy nie dają jednoznacznej odpowiedzi. Czasem uznają człowieka za marionetkę w rękach przeznaczenia, innym razem krytykują obarczanie Losu za szczęście i cierpienie spotykające człowieka, dobitnie wskazując na jego wolną wolę i możliwość wyboru. Dla zilustrowania zagadnienia współcześni myśliciele Indii podają przykład osoby udającej się w podróż.
Gdy dokonuje wyboru wyjazdu do Kalkuty, kupuje bilet na samolot i w odpowiednim czasie wsiada do niego. Gdy leci, jego wola wyboru jest znacznie ograniczona. Może oczywiście zamówić różne menu, lecz gdy zapragnie udać się do Delhi, jego pragnienie musi poczekać aż skończy się lot, czyli skutki poprzedniej decyzji. Przeznaczenie jest reakcją na próbę wolnej woli z przeszłości, a obecne decyzje kreują przyszłe warunki, ograniczają wolną wolę, a jednocześnie otwierają następne możliwości decyzji.
Dopóki osoba podąża za egoistycznymi pragnieniami zmysłów, dopóty jest pod kontrolą przeznaczenia. Stopień, w jakim ktoś kontroluje swe pragnienia, świadczy o jego wolnej woli, dzięki której może kształtować i zmieniać swe przeznaczenie. Karma, czyli przeznaczenie wynika z wcześniejszych decyzji i czynów człowieka. Reakcje za czyny przychodzą w postaci szczęścia i cierpienia, i to one kształtują psychofizyczne ciało człowieka. Ciało nazywane jest prarabdha karmą - reakcjami właśnie odbieranymi. W tej sferze nie mamy dużej mocy decyzyjnej, jednak oprócz prarabdha karmy istnieje aprarabdha karma - reakcje czekające na zaowocowanie. Są one różnych rodzajów. Niektóre z nich istnieją w postaci pragnień, inne są nasionami przyszłych wydarzeń. Człowiek ma na nie pewien wpływ i dzięki wiedzy może kształtować ich pojawianie się. Czasem jest to odsuwanie ich w czasie. Przypuśćmy, że pisane jest komuś cierpieć z powodu kataru przez tydzień. Gdy pojawiają się symptomy choroby, bierze leki i katar po dwóch dniach mija - oznacza to, że zostało mu jeszcze pięć dni kataru, który pojawi się za jakiś czas. Księgi Wed wspominają, że wiedza, remedia, a szczególnie poddanie się Bogu (bhakti) mogą trwale zmienić reakcje z przeszłości.
Aby podkreślić znikomość człowieka względem Absolutu i nauczyć go pokory, Wedy optują za determinizmem i ukazują żywą istotę jako marionetkę w rękach sił rządzących światem. By zaś pobudzić go do działania, ukazują jego potęgę w kreowaniu swej przyszłości. Determinizm i wolna wola egzystują obok siebie jednocześnie, a pełne ich zrozumienie osiąga każdy indywidualnie poprzez medytację i modlitwę.
źródło: http://nama-hatta.pl/
