Wiemy od dawien dawna, że neandertalczycy używali ognia. Jednak wciąż pozostawało wielką tajemnicą w jaki sposób go pozyskiwali. Badacze z Holandii sugerują, że grupa neandertalczyków z południowej Francji do rozpalania ognia mogła używać ditlenku manganu.
Neandertalczycy nad ogniskiem, autor rysunku Randi Oliver/NASA
Tlenki manganu znane są ze swoich właściwości barwiących. Podczas wykopalisk w liczącym sobie 50 000 lat stanowisku archeologicznym w Pech-de-l’Azé w południowo-wschodniej Francji odkryto niewielkie kawałki dwutlenku manganu, który występuje w okolicznych formacjach wapiennych. Jednak do tej pory badacze uważali, że bryłki służyły neandertalczykom do uzyskiwania barwnika wykorzystywanego do dekoracji ciała. Jednak najnowsze badania holenderskich uczonych z uniwersytetów Delft i Lejdzie, sugerują, że neandertalczycy celowo je gromadzili.
W tym roku naukowcy przeprowadzili liczne analizy tlenku manganu (IV) znalezionych w Pech-de-l’Azé Po przeprowadzeniu eksperymentów z różnymi dostępnymi rudami manganu okazało się, że sproszkowany dwutlenek/ditlenek manganu umieszczony na drewnie obniża temperaturę zapłonu drewna do 250 stopni Celsjusza. To samo drewno bez ditlenku manganu zapalało się dopiero w temperaturze 350 stopni. Widać łatwiej jest rozpalić ogień za pomocą ditlenku manganu. Używanie innych tlenków manganu nie daje takich rezultatów.
Badacze wysnuli hipotezę, że neandertalczycy potrafili samodzielnie rozpalić ognisko, a wspomagali się przy tym sproszkowanym tlenkiem manganu. – Nie wiemy, jak dokładnie neandertalczycy rozpalali ogień. Wiemy natomiast, że posługiwali się narzędziami kamiennymi, co pozwala nam przypuszczać, że mogli korzystać z krzesiwa i hubki. Z kolei dodanie do wiórów dwutlenku manganu powoduje, że zapłon następuje o wiele szybciej – powiedział dr Peter Heyes, główny autor badania
Jednak wyniki badań holenderskich trudno uznać za mocne i ostateczne. Taki sposób wykorzystywania dwutlenku manganu nie jest znany żadnym grupom zbieracko-łowieckich. Być może neandertalczycy doszli do tego za pomocą metody obserwacji i prób.
