Egzoplaneta krążąca wokół czerwonego karła odległego od nas o 40 lat świetlnych może być kolejną planetą ogłoszoną „najlepszą kandydatką do poszukiwań oznak życia poza Układem Słonecznym”. Międzynarodowy zespół astronomów pracujący na instrumencie HARPS w La Silla, jak i innych teleskopach rozsianych po całym świecie, odkrył „super-ziemię” krążącą w ekosferze gwiazdy LHS 1140. Owa planeta to glob nieznacznie większy i dużo masywniejszy od Ziemi, który najprawdopodobniej utrzymał prawie całą swoją atmosferę. Fakt ten, w połączeniu z informacją, że planeta przechodzi na tle tarczy swojej gwiazdy macierzystej sprawia, że jest to jeden z najbardziej obiecujących celów przyszłych badań atmosfer planetarnych. Wyniki obserwacji opublikowane zostaną jutro (20.04.2017) w periodyku Nature.
pulskosmosu.pl
Nowo odkryta super-ziemia LHS 1140b krąży w ekosferze wokół czerwonego karła LHS 1140 w Gwiazdozbiorze Wieloryba (Cetus). Czerwone karły to gwiazdy znacznie mniejsze i chłodniejsze od Słońca. Choć LHS 1140b jest dziesięciokrotnie bliżej swojej gwiazdy niż Ziemia, otrzymuje od niej zaledwie połowę docierającego do Ziemi promieniowania. Spoglądając w stronę tego układu prosto z Ziemi obserwujemy orbitę planety niemal idealnie od strony krawędzi, a zatem na pewnym etapie swojej orbity planeta blokuje część światła emitowanego przez jej gwiazdę macierzystą.
„To najbardziej ekscytująca egzoplaneta w ostatniej dekadzie”, mówi główny autor opracowania Jason Dittmann z Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics (CfA) w Cambridge. „Ciężko byłoby wymyślić lepszy cel do poszukiwania odpowiedzi na jedno z najważniejszych pytań nauki – czy istnieje życie poza Ziemią”.
pulskosmosu.pl
„Obecna charakterystyka czerwonego karła jest wyjątkowo korzystna – LHS 1140 rotuje wolniej i emituje mniej wysoko-energetycznego promieniowania niż inne małomasywne gwiazdy tego typu”, tłumaczy Nicola AStudillo-Defru z Obserwatorium Genewskiego w Szwajcarii i członkini zespołu badawczego.
Aby na planecie mogło istnieć życie takie jakie znamy, na jej powierzchni musi być woda w stanie ciekłym, a sama planeta musi posiadać atmosferę. Wiadomo, że młode czerwone karły mogą emitować promieniowanie, które jest wystarczająco silne, aby wywiać atmosfery planet krążących wokół nich. W tym przypadku duże rozmiary planety oznaczają, że na jej powierzchni przez miliony lat mógł istnieć ocean magmy. Taki gorący ocean mógł pompować parę wodną do atmosfery jeszcze długo po tym jak gwiazda macierzysta osiągnęła obecny, spokojny etap ewolucji, przez co na powierzchni planety mogła pojawić się woda w stanie ciekłym.
pulskosmosu.pl
Pierwszego odkrycia dokonano za pomocą obiektu MEarth, który wykrył pierwsze spadki jasności gwiazdy wskazujące na obecność planety tranzytującej na tle gwiazdy. Wkrótce potem instrument HARPS wykonał dodatkowe obserwacje, które potwierdziły obecność super-ziemi. HARPS także umożliwił określenie okresu orbitalnego oraz wydedukowanie masy i gęstości planety.
Astronomowie szacują wiek planety na co najmniej pięć miliardów lat. Rozmiary planety aktualnie szacuje się na 1,4 rozmiarów Ziemi (średnica rzędu 18 000 km). Masa planety wynosząca około siedmiu mas Ziemi wskazuje na dużą gęstość oraz na fakt, że jest to prawdopodobnie planeta skalista z gęstym żelaznym jądrem.
LHS 1140 może okazać się najlepszą kandydatką do przyszłych badań mających na celu charakteryzację jej atmosfery, o ile taka istnieje. Dwóch członków zespołu: Xavier Delfosse oraz Xavier Bonfils z CNRS i IPAG w Grenoble uważa, że „układ LHS 1140 może się okazać nawet lepszym celem badań planet w ekosferach niż Proxima b czy TRAPPIST-1. To naprawdę niesamowity rok pod względem odkryć planet pozasłonecznych!”.
W szczególności nadchodzące obserwacje za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a pozwolą dokładnie oszacować ilość wysoko-energetycznego promieniowania docierającego do LHS 1140b, dzięki czemu będzie można dokładniej ustalić możliwość istnienia na planecie warunków sprzyjających do powstania życia.
Patrząc bardziej perspektywicznie – kiedy do użytku wejdą nowe teleskopy takie jak E-ELT, będziemy w stanie szczegółowo badać atmosfery planet pozasłonecznych, a LHS 1140b jest doskonałą kandydatką do takich badań.
Autor: Radosław Kosarzycki
Źródło: pulskosmosu.pl
