Na stanowisku Ndachjian-Tehuacán w stanie Puebla w Meksyku odkryto pierwszą świątynię Xipe Toteka, boga wiosny, pór roku, zachodu i rolnictwa. Jak tłumaczą specjaliści, nosił on 2 zestawy powiązanych ze sobą imion: Totec (nasz pan) i Xipe (obdarty ze skóry).
Noemí Castillo Tejero z meksykańskiego Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) twierdzi, że pierwszy znany kompleks świątynny Xipe Toteka został zbudowany między 1000 a 1260 r. n.e. przez lud Popoloca. Później tereny te zostały podbite przez Azteków.
Podczas wiosennego festiwalu poświęconemu Xipe Totekowi (Tlacaxipehualiztli) składano ofiary z ludzi. Zmarłych obdzierano ze skóry, a kapłani oraz inni uczestnicy rytuału nosili je potem przez wiele dni. Archeolodzy znaleźli w Ndachjian–Tehuacán dziury, do których je później prawdopodobnie wyrzucano. Na stanowisku znajdowały się też 2 okrągłe ołtarze - na jednym ludzi zabijano, a na drugim obdzierano ze skóry.
Oprócz tego zespół z INAH natrafił na 3 przedstawiające boga monumentalne rzeźby: mierzący 80 cm tułów oraz 2 oskalpowane głowy, z których każda miała ok. 70 cm wysokości i ważyła 200 kg.
Z artystycznego punktu widzenia to piękna rzeźba - mówi Castillo Tejero o tułowiu. Xipe Totec jest tu ubrany w skórzaną spódniczkę, a z jego boku zwisa coś, co przywodzi na myśl odcięty płat skóry. Na środku zrobiono otwór, w którym podczas ceremonii umieszczano zielony kamień (za jego pośrednictwem w rzeźbę wlewano życie).
Wiele wskazuje na to, że głowy wykonano z importowanej skały wulkanicznej, najprawdopodobniej z ryolitu. Zespół z INAH uważa, że za ich pomocą zakrywano zagłębienia z przodu ołtarzy, w których zakopywano ofiary. Biorąc pod uwagę wygląd i drobne różnice w wielkości, Meksykanie uważają, że głowy zostały wyrzeźbione przez 2 artystów/rzemieślników.
Autor: Anna Błońska
Fotografie pochodzą z artykułu.
