Okruchy zawierających ilmenit skał bazaltowych z Księzyca, przywiezione na Ziemię przez astronautów Apollo 12 /Maxwell Thiemens, 2019
/Materiały prasowe
Księżyc powstał około 50 milionów lat po sformowaniu się Układu Słonecznego, 100 milionów lat wcześniej, niż do tej pory przypuszczano - piszą na łamach czasopisma "Nature Geoscience" naukowcy z Uniwersytetu w Kolonii. Ich praca, opublikowana tuż po 50 rocznicy lądowania pierwszego człowieka na Księżycu, odwołuje się do ważnego dziedzictwa lotów załogowych na Srebrny Glob. Powstała na podstawie badań przywiezionych stamtąd okruchów skał.
Według obecnej teorii Księzyc powstał w wyniku gigantycznej kolizji Ziemi z ciałem niebieskim o rozmiarach Marsa. Chmura materiału, wyrzucona na orbitę naszej planety, zaczęła się z czasem zbijać w to, co obecnie znamy jako Srebrny Glob. Nowonarodzony Księżyc był pokryty warstwą magmy, z której w miarę ostygania, powstawały różnego rodzaju skały. "Te skały, przechowujące informacje o procesie powstawania Księzyca, można znaleźć na jego powierzchni do dziś" - mówi pierwszy autor pracy, dr Maxwell Thiemens. "Tego typu badania nie są możliwe na Ziemi, która przez cały czas była geologicznie aktywna" - dodaje dr Peter Sprung. "Księżyc natomiast daje unikatowe możliwości badań procesu ewolucji planet".
Autorzy pracy badali skład chemiczny różnych próbek księżycowych skał, przywiezionych przez różne misje Apollo. "Porównanie względnej zawartości pierwiastków w skałach, które utworzyły się w różnym czasie pozwala ocenić, na jakim etapie krzepnięcia magmy powstały" - dodaje dr Raúl Fonseca. Badacze z Uniwersytetu w Kolonii uwzględnili proporcję rzadkich pierwiastków, hafnu, uranu i wolframu w ciemnych bazaltach z obszaru mórz Księżyca. Na tej podstawie ocenili, że Srebrny Glob zaczął się formować zaledwie około 50 milionów lat po powstaniu Układu Słonecznego, około 4 miliardów 510 milionów lat temu. To oznacza, że do zderzenia Ziemi z ciałem niebieskim o rozmiarach Marsa doszło bardzo wcześnie.
"Pierwsze kroki człowieka na innym ciele niebieskim, 50 lat temu, dały nam próbki dzięki którym możemy teraz poznać i zrozumieć początki i ewolucję Srebrnego Globu" - dodaje dr Maxwell Thiemens. "Powstanie Księżyca było finalnym etapem tworzenia się układu Ziemia-Księżyc, więc wiek naturalnego satelity Ziemi pozwala nam doprecyzować też wiek naszej planety". Księżycowe skały są wciąż niezwykle cennym, ściśle pilnowanym źródłem informacji o Srebrnym Globie. Naukowcy są przekonani, że odsłonią jeszcze wiele tajemnic, zanim - może już za 5 lat - ludzie polecą tam po kolejne...
