fot. Facebook / Modyfikacje: Demagog
Nie ma dowodów, że pisarz jest ich autorem.
Fake news w pigułce
W jednej rolek na Facebooku udostępniono słowa, które rzekomo miał powiedzieć pisarz żydowski, Izaak Singer, w 1996 roku. Według cytatu - Polaków „nie będzie”, będą „zbierać jedzenie po śmietnikach”, a Polska to „zbyt bogaty kraj”, aby Żydzi go opuścili.
Izaak Singer zmarł 5 lat przed rzekomym wypowiedzeniem tych słów. Prawdziwym źródłem zamieszczonego w poście cytatu jest jedna z audycji w Radiu Maryja 16 stycznia 2012 roku. Słowa wypowiedział niejaki Leszek z Oliwy, który zadzwonił do programu „Rozmowy Niedokończone”.
W Demagogu opisywaliśmy przypadki, w których osobom publicznym przypisano słowa, których nie byli autorami. Dotyczyło to m.in. Henry’ego Kissingera, Przemysława Czarnka, Maryli Rodowicz czy Davida Rockefellera. Wśród nich był również cytat, rzekomo, z wypowiedzi żydowskiego pisarza Izaaka Singera.
Zdjęcie ze słowami Singera ostatnio znów zyskało zasięgi w mediach społecznościowych. 19 maja 2024 na Facebooku opublikowano rolkę z jego zdjęciem i słowami: „Was Polaków nie będzie, wy będziecie zbierać jedzenie po śmietnikach. My mamy wszystko rozpracowane; spokojnie, powoli, krok za krokiem. To jest zbyt bogaty kraj abyśmy wam go zostawili. To jest nasza ziemia obiecana”.
Podpisano je nazwiskiem pisarza, poinformowano też, że miał je wypowiedzieć w 1996 roku na Światowym Kongresie Żydów.
Rolka jest zapisem TikToka z profilu ukrytenarracje, a samo zdjęcie pojawia się w sieci już od kilku lat.
Źródło: www.facebook.com
Rolkę polubiono ponad tysiąc razy i udostępniono ponad 3 tys. Wśród ponad 530 komentarzy znajdziemy również takie o wydźwięku antysemickim: „A my Polacy zrobimy porządek z wami zanim zdążycie doprowadzić swój plan do końca. Jesteście wrzodem tego świata …”, „Pamiętam słowa »Wasze ulice nasze kamienice«”, „Oświęcim można w krótkim czasie uruchomić. Jest przeludnienie ,a wy jesteście jak gnidy,pasożyty żywiące się cudzym kosztem.Chcecie holokaustu? To go będziecie mieli…” [pisownia oryginalna].
Pisarz zmarł w 1991 roku, nie mógł wypowiedzieć tych słów w 1996 roku
Jak zauważyła jedna z użytkowniczek w komentarzach pod omawianym postem: „Dziwne Izaak Singer zmarł w 1991 więc jak mógł to powiedzieć 96 przestańcie szczuć ludzi przeciwko sobie” [pisownia oryginalna]. To słuszna uwaga.
Izaak Singer, żydowski pisarz polskiego pochodzenia i laureat nagrody Nobla urodził się w 1904 roku w Radzyminie i zmarł 24 lipca 1991 roku na Florydzie w Stanach Zjednoczonych. Nie mógł więc wypowiedzieć przypisywanych mu słów na Światowym Kongresie Żydów w 1996 roku.
Światowy Kongres Żydów to międzynarodowa organizacja reprezentująca gminy i organizacje żydowskie. Przez ponad 20 lat funkcję sekretarza wydarzenia pełnił Israels Singer, działacz społeczny. Podobieństwo nazwisk może wprowadzić dodatkowe zamieszanie podczas weryfikacji tej informacji, ale żaden z Singerów nie wypowiedział przytoczonych słów.
Tych słów nie wypowiedział Izaak Singer, a słuchacz Radia Maryja
Informację o rzekomych słowach Izaaka Singera sprawdzaliśmy już wcześniej. Udało nam się wtedy dotrzeć do pierwotnego źródła cytatu. Nie jest nim żadna z wypowiedzi Izaaka czy Israelsa Singera.
Słowa te wypowiedział 16 stycznia 2012 roku niejaki Leszek z Oliwy, który zadzwonił do programu „Rozmowy Niedokończone”, nadawanego w Radiu Maryja. Opowiedział on historię swojej sąsiadki, która podczas pracy na uniwersytecie w połowie lat 90. dostała propozycję dołączenia do rzekomego antypolskiego żydowskiego spisku.
To rozmowa z audycji Radia Maryja jest oryginalnym źródłem zamieszczonego w poście cytatu. Nie wiadomo, kim dokładnie jest dzwoniący do radia Leszek z Oliwy. Anonimowa jest również jego rzekoma sąsiadka, a sama historia ma charakter anegdotyczny. Nie ma żadnej możliwości zweryfikowania wiarygodności tego źródła.
Antysemickie teorie spiskowe regularnie pojawiają się w sieci
W Demagogu wielokrotnie opisywaliśmy fałszywe treści mające wyraźny wydźwięk antysemicki. Część z nich opiera się na teoriach spiskowych i stereotypach. Mimo braku dowodu na ich prawdziwość, korzenie niektórych z nich sięgają dalekiej przeszłości. Jedną z najpopularniejszych jest teoria spiskowa, że Żydzi zawiązali tajny spisek, którego celem (według niektórych wersji, już dawno osiągniętym) jest przejęcie władzy nad światem.
Rzekomy cytat słow Singera zbudowany jest na fundamentach tej teorii. Zaadoptowano ją dla polskiego odbiorcy, bo to właśnie Polaków Żydzi rzekomo chcą eksterminowaćczy usunąć z ojczyzny (występuje tu zatem założenie, że Żydzi mają ku temu środki). Celem takich treści może być wprowadzenie antagonizmów w społeczeństwie.
Teoria o tym, że „Żydzi wszystkim sterują” ma wiele odsłon. W Demagogu opisywaliśmy np. fałszywe treści rozpowszechniające informację, że wojna w Ukrainie ma przygotować jej tereny na przeniesienie państwa Izrael, a pandemia COVID-19 była zaplanowana przez Żydów. Wywołująca negatywne emocje historia o rzekomym spisku zapewnia proste wyjaśnienie dla tych wydarzeń i to może stać za popularnością tych treści.