0
Lokalizacja
Warunki tektoniczne
9,0 stopniowe trzęsienie ziemi określane obecnie jako „Trzęsienie ziemi Tohoku”, które wystąpiło w dniu 11 marca 2011 r., a które miało miejsce w pobliżu północno-wschodniego wybrzeża wyspy Honsiu w Japonii, jest efektem tarcia w pobliżu granicy strefy subdukcji płyt Pacyfiku oraz Ameryki Północnej. W miejscu wystąpienia trzęsienia, płyta pacyficzna oddala się z prędkością około 83 mm/rok od płyty północno- amerykańskiej i zaczyna zjazd w kierunku zachodnim pod powierzchnię Japonii w rowie japońskim. Należy pamiętać, że niektórzy autorzy dzielą ten region na kilka mikropłyt, które wspólnie określają względne ruchy pomiędzy większymi płytami - Pacyfiku, Ameryki Północnej oraz Eurazji - obejmują one płyty - ochocką i amurską, które są odpowiednio częściami płyt Ameryki Północnej i Eurazji.
11 marca trzęsienie poprzedziła seria dużych wstrząsów wstępnych w ciągu dwóch dni, począwszy od 09 marca z magnitudą 7,2 około 40 km od epicentrum trzęsienia ziemi z 11 marca, a następnie kolejne trzy trzęsienia ziemi o magnitudzie większej niż 6 tego samego dnia.
Strefy subdukcji w rowie japońskim od 1973 roku zostały nawiedzone trzęsieniami ziemi o magnitudzie 7 lub większej dziewięć razy. Największe z nich, trzęsienie o magnitudzie 7.8 miało miejsce około 260 km na północ epicentrum z 11 marca, powodując 3 ofiary śmiertelne i prawie 700 rannych w grudniu 1994 roku. W czerwcu 1978 r., trzęsienie ziemi o magnitudzie 7.7 w odległości 35 km na południowy zachód od epicentrum z 11 marca, spowodowało 22 ofiary śmiertelne i 22 400 rannych. Duży podmorskie trzęsienia ziemi zanotowano w tej samej strefie subdukcji w roku 1611, 1896 i 1933, a każde spowodowało niszczycielskie fale tsunami.
Wybrzeże to jest szczególnie narażone na fale tsunami, ponieważ ma wiele głębokich przybrzeżnych zatok, które rozwijają fale tsunami i powodują wielkie fale zalewowe. Trzęsienie ziemi z roku 1896 o magnitudzie 7.6 utworzyło fale tsunami wysokie na 38 m, oraz spowodowało 27.000 ofiar śmiertelnych. Trzęsienie ziemi z 2 marca 1933 wytworzyło fale tsunami wysokie na 29 m i spowodowało ponad 3000 ofiar śmiertelnych.
Trzęsienie ziemi z 11 marca 2011 jest przykładem bardzo rzadkiej katastrofy. Znacznie przewyższało inne trzęsień ziemi w południowej części rowu japońskiego Japonii w 20 wieku, z których żadne nie osiągnęło amplitudy 8. Podobne trzęsienie ziemi mogło mieć miejsce 13 lipca 869 roku, kiedy to obszar Sendai został uderzony przez duże tsunami, które Japońscy naukowcy zidentyfikowali poprzez zapisy historyczne oraz analizę dużych połaci piasku pozostawionych na wybrzeżu.
W rejonie trzęsienia ziemi spodziewane są kolejne wstrząsy wtórne. Dokładnej lokalizacji i terminów przyszłych wstrząsów wtórnych nie można określić. Liczba wstrząsów wtórnych będzie nadal najwyższa w pobliżu segmentów których pęknięcie nastąpiło w czasie głównego wstrząsu.
Częstotliwość występowania wstrząsów wtórnych będzie się zmniejszała w miarę upływu czasu od głównego trzęsienia ziemi, lecz ogólny spadek aktywności może być przerywany epizodami o wyższej aktywności. Ryzyko wielkiego trzęsienia ziemi na północy Honsiu nie jest znacznie wyższa, ani znacznie niższa niż przed głównym wstrząsem z 11 marca.
Szczegółowe mapy:
Siła wstrząsu i zniszczenia 
Intensywność trzęsienia zmierzona instrumentami pomiarowymi
Przewidywane ofiary w ludziach oraz starty ekonomiczne
Narażona ludność
Miejsca trzęsień w rejonie katastrofy w 2011 roku
Opracowanie i tłumaczenie na podstawie:
Źródło
