0
Niezwykle ciekawe miejsce, tak zwany cmentarz zakonnic z Neapolu znajduje się w krypcie Zamku Aragonii na wyspie Ischia.
W tym podziemiu od 1575 r. układano ciała zmarłych zakonnic w specjalnie wykutych w kamieniu “krzesełkach” wyposażonych w wazony.
Zwłoki w takim “krzesełku” były “odsączane”, a płyny zbierano do wazonów.
Celem tych siedzeń- odsączaczy ( zwanych także śpiewającymi obszarami dzwonów) było osuszanie kości i ciał z płynów w celu mumifikacji zwłok, które póżniej chowano w grobach, lub przechowywano w kostnicach.
Wszyscy wiemy, co to oznacza na poziomie osobistym stracenie kogoś bliskiego, ale często zapominamy, że pogrzeb jest faktem wybitnie społecznym , zanim stanie się indywidualnym : chodzi o to, co w antropologii nazywa się “rytuałem przejścia”, jak narodziny, inicjacje (jak rytuał przejścia chłopca w życie dorosłych) i wesela.
Śmierć jest rozumiana jako przerwanie statusu społecznego – przejście z jednej do drugiej kategorii.
W momencie od śmierci do pochówku występuje czas, kiedy zmarły jest jeszcze w stanie przejściowym. Jego pogrzeb jest wyjściem ze świata żywych do świata umarłych.
Dopóki zmarły pozostaje między dwoma światami, postrzegany jest jako niebezpieczny.
W południowych Włoszech, a dokładniej w Neapolu dość długo praktykowano tak zwany podwójny pochówek: zwłoki były chowane na jakiś czas ( od 6 m-cy, do ponad roku) , a potem ekshumowane. “Po ekshumacji trumna była otwierana przez pracowników i sprawdzano, czy kości były całkowicie wysuszone. Następnie szkielet był umieszczany na specjalnym stole i pytano bliskich zmarłego, czy chcą pomóc w oczyszczeniu kości z resztek ubrań i pozostałości po gniciu. Przemywano najpierw wodą z mydłem, następnie “oczyszczano” szmatami nasączonymi alkoholem. W tym pomagali krewni zmarłego by upewnić się , że “czyszczenie odbywa się dokładnie”, że prześcieradło nasączone naftaliną będzie zmienione.
Kiedy szkielet był czysty, łatwiej mógł być traktowany jak święty przedmiot i złożony w swoim nowym domu – który zazwyczaj znajdował się z dala od tego pierwszego pochówku – rytuału przejścia. Powielano kondukt żałobny , który odprowadzał zmarłych do grobu” ( Robert Hertz, wkład do zbiorowej reprezentacji śmierci, 1907 r.)
Podwójne pogrzeby ostatecznie potwierdzały przejście w zaświaty i kładły kres okresom żałoby. Poprzez drugi pochówek, zmarły przestawał być w niebezpiecznym położeniu i był naprawdę martwy, jego przejście było kompletne.
Francesco Pezzini pisał : “ ekshumacja szczątków i ich ostatecznego pochowania są ściśle powiązane z metaforyczną podróżą dusz : rzeczywistość fizyczna ciała jest lustrem niematerialnej natury duszy, dlatego ciało musiało przypominać szkielet suchy, oczyszczony z miękich części.
Kiedy zwłoki zostały oczyszczone z zanieczyszczenia śmierci, mięso się rozpadało i było widać kości, symbol czystości , to dusza mogła ostatecznie odejśc do świata umarłych. Zanieczyszczona ciałem dusza przybierała formę <zmarłego> , który był niebezpieczny i wtedy trzeba było modlić się przy domowych ołtarzykach.
Odwrotnie traktowano zmarłych eshumowanych , u których znajdowano strzępki ubrań i tkanek miękkich. Sądzono, że zmarły nie jest wystarczająco gotowy by przejść do świata zmarłych i odkładano rytuał. Nazywano ich <złymi zmarłymi> , którzy ciągle przebywali w świecie żywych.
Przez ocenianie stanu rozkładu zwłok zmarłych decydowano, czy zmarły jest blisko Boga, i będzie miał możliwość za wstawiennictwem znaleźć miejsce między świętymi”.
Rynny (nie tylko jako fotele, ale również poziome lub pionowe) są związane z inną starożytną tradycją południa, a mianowicie świętymi ziemiami. Znajdowały się pod niektórymi kościołami. Czasem były to wanny lub pomieszczenia bez podłóg, gdzie umieszczano ciała zmarłych przykryte kilkoma centymetrami ziemi.
Także w tym przypadku zbierano kości po pewnym okresie . Jeśli ciała ulegały mumifikacji , wtedy uważano je za cudowne i święte. Mimo, iż terre sante (święte ziemie) znajdowały się w kościołach, często zarządzane były przez świeckie bractwa.
Często wierni odwiedzali takie miejsca, by się pomodlić .
Ciekawostką jest, że podwójny pochówek nie występował tylko w południowych Włoszech, ale też w innych częściach świata. Azji południowo-wschodniej, w starożytnym Meksyku (o czym świadczą najnowsze odkrycia), a szczególnie w Oceanii, gdzie jest praktykowana do dziś.
Zasady są niemal identyczne z podwójnymi dzwonami pogrzebowymi- bliska rodzina ma za zadanie wyczyścić kości zmarłego i drugi pogrzeb odbywa się w innym miejscu niż pierwszy.
Tłumaczenie własne
Podziękowania dla Blitz Wolf
